Geleneksel Mardin Taş Evleri – Mimari Özellikleri

Sevgili Seyyahlar bu yazımızda sizlere Geleneksel Mardin Taş Evleri – Mimari Özellikleri – Güneydoğu Anadolu Bölgesinde önemli bir yeri  olan Mardin hakkında bilgiler vermeye çalışacağız.

                    Mardin Taş Evleri Hakkında Bilgiler                

Mardin taş evleri, Mardin’in geleneksel evleridir. Sarı kalker taşının kullanıldığı çeşitli motiflerle bezenmiştir. Bölgede yapı üretimine egemen olan ocaktan çıkarılan sarı kalker taşı bulunur. Pencere, kapı, asma katlar dışında ahşap işçilik bulunmaz. 4. yüksekliğe ulaşan duvarlar evleri çevirir ve sokaktan ayırır. Böylece sert iklime karşı korunur.

Eskiden ahır olarak kullanılmış ancak günümüzde ise depo olarak işlev gören mekanlar iç avlu ve bahçede bulunur. Yazın yaşamın geçtiği kısım eyvandır. Revak ve eyvan gibi bölümler batı güneşine karşı gölgede kalacak uygunlukta yapılmış olup taş işçiliği büyük önem taşır. Değişik motiflerle yapılmış süslemeler ilgi çekicidir.

Mimarlık harikası evler 1979 yılında kentsel sit alanı ilan edilmiştir.

                   Mardin Taş Evlerinin Özellikleri                    

Mardin taş evleri geleneksel yaşayışın adeta simgesidir. Teraslamalarla birbirinin manzarasını kesmez. Sosyalleşebilmek için bu nedenle oldukça işlevseldir. Açık avlular, yarı açık avlular, geniş balkonlar, teraslar, asma kat, ocaklık gibi birçok mekân bir aradadır.

Turizm açısından büyük potansiyele sahiptir. Dantel gibi süslemelerle kaplı mimari sizi karşılayacak. Kolay şekil alan sarı kalker taşı desen yapmaya müsaittir. Yüksek tavana sahip evler yazın sıcaktan, soğuk kıştan korunmak amacıyla içe dönük biçimde inşa edilmiştir. Tepeden altın saçılmış izlemini vardır. Tarihsel geleneğe sahip olarak çağdaş mimarlıkla bütünleşmiş evlerdir.

Özgün mimarlık ön plandadır. Yerleşimin tarihi M.Ö 4500 lere dayanır. Güneydeki yapılar verimli saatlerde güneşi içeri alan en iyi cephelerdir. Evler genellikle bir ya da iki katı geçmez. Dam adı verilen çatılar düzdür.

Mardin taş evleri her yıl birçok ziyaretçi ağırlamaktadır. Sizler de zaman kaybetmeden ziyaret ederek muhteşem tarihe tanıklık edebilirsiniz. Firdevs köşkü ziyaret edilebilecek yerlerden biridir. Nusaybin’e giderken Vali Konağı yanında bulunur. Ana eyvanda bulunan yazıta göre Artuk’lu Melih Salih dönemini tarihler. B

azı bölümleri kapalı köşk ev mimarisindeki gelişmiş örneğidir. Bölge coğrafi ve tarihi konumundan dolayı taş evleriyle anılmaktadır. Şehrin tarihinin paleolitik çağlara kadar uzandığı düşünülür. Birçok uygarlığa ev sahipliği yapmıştır. Tarihi miras olarak büyük önem sahibidir.

      Mardin Taş Evlerinde Kullanılan Malzemelerin Özellikleri    

Mardin, Güneydoğunun farklı bir yapılaşma gösteren şehirlerinden biridir. Mardin şehrine bakıldığı zaman, evlerin birbiri üstüne yığılmış şekilde görmektesiniz. Kentin konumu ve iklim özelliğinden kaynaklanan bu yapılaşma, Mardin şehrine has bir görünüm kazandırmaktadır. Kale den başlayıp aşağıya doğru basamak halinde inen evler, görünümüyle güzel bir görüntü yaratıyor.

Özellikle Orta çağ dönemi mimarisini günümüzde taşımaktadır. Mardin evlerinde kullanılan malzeme taştır, fakat bu taşlar normal taş değildir. Açık renkli sarımsı bir yapıdadır.

Mardin evlerinde kullanılan taşların en önemli özelliği, kesilebilmesi ve işlenebilmesi ve şekil verilebilmesidir. Çıkarıldıktan sonra kolayca işlenen kireçli taşlardır. Mardin de yapılan evlerin hemen hemen hepsinde kullanılmaktadır. Mardin evlerinin diğer bir özelliği herhangi bir sıva malzemesi kullanmaya gerek duymamasıdır.

                Mardin Taş Evleri Nasıl Temizlenir?               

Bu taşların temizlenmesi şu şekildedir.  Belirli aralıklarla taşlar ve taş kırıntıları kum haline getirilir daha sonra ortaya çıkan kum ile yapıların duvarları temizlenir. Kumun kireç ile karıştırılmasıyla elde edilen harç, duvarların örülme işleminde kullanılır. Mardin halkının eskilerden günümüze gelen taşçı geleneğine bağlı olarak, bu kentte ahşap malzeme – beton malzeme az olarak kullanılmaktadır.

  Mardin Taş Evlerinin Mimari Açıdan İncelenmesi  

Tarihsel geleneği günümüze kadar gelen yapılaşma özgün bir mimarisi ile gelişmiştir. Mardin şehrindeki tüm yapıların ön avlusu cepheye bakmaktadır. Tepenin eğimi üzerinde kuruldukları için en az iki katlıdır. İki Katlı olduğundan Hiçbir evin gölgesi birbirinin üzerine düşmemektedir. Mardin sokakları iklim şartlarına göre yazın sıcağında gölgede kalıp insanları sıcaktan koruyor. Bu evlerde kullanılan taşlar sıcak ve soğukta sertleşme özelliğine sahiptir. Taşların özelliğinden dolayı yazları serin kışları sıcak olur.

Eski Mardin evleri harem ve selamlık denilen iki bölümden oluşmaktadır. Erkeklerin kendi konuklarını ağırladığı oda vardır. Bu oda genelde evin özen gösterilmiş odasıdır. Bu bölümde genelde kahve ocağı vardır. Büyük evler genelde L tiplidir. Odalarında yemek yenilip, yatılıp ve oturulabilir şekilde tasarlanmıştır. Günümüzde kullanılan Mardin evlerinin odalarından biri konuk odası düzenlenmiştir. Yaz aylarında kesme taş döşemeli eyvanda oturulur, geceleri de orda yatılır. Havanın sıcak olması sebebiyle kapı ve pencereler   küçük   tutulmuştur.

Gezilecek Yerler Mobil Uygulamasını Telefonunuza indirerek ve Sosyal Medya üzerinde bizleri takip ederek güncel gezilerden ve Gelişmelerden ücretsiz haberdar olabilirsiniz.

Değerli Okuyucularımız yazılarımızda kullandığımız resimlerin birçoğu bize ait olsa da okuyucularımızdan gelen ve internet ortamından resimler de alınarak yazılarımıza eklenmiştir. Resimlerden dolayı herhangi bir telif durumda bizlere direk İLETİŞİM ' e tıklayarak bize bildirirseniz size ait olan resimlerinizi kaldırabiliriz.